Ürdün ve Amman

ÜRDÜN

Ürdün altı milyon nüfuslu, çoğunluğu çöl olan ve petrol ile endüstrisi bulunmayan bir arap ülkesi. Lakin, Osmanlılar zamanında bazı Çeçen ve Çerkez topluluklarının oraya yerleştirilmesi sonucunda daha açık tenli bir arap ırkı oluşmuş, hatta kral sülalesinin hem Peygamber soyundan geldiğini, hem de Çerkezlerle karıştığını söyleyebiliriz. Çünkü Çerkezlerin kutlamalarında kral kortejin başında yürümekteymiş. Halk kralı çok sevdiğini söylüyor, benim edindiğim izlenime göre aslında krallarından korkuyorlar. Bazı evlerin damlarında kocaman kral resimleri mevcut…

Ülkede suç yok denecek kadar az. Çünkü rehberimizin anlattığına göre bir aileden bir kişi hırsızlık yapsa dahi tüm aile hapse giriyormuş !

Milli gelirlerinin resmen 4.000 $ olduğu resmen belirtilmesine rağmen benim izlenimime göre GSMH 1.500$ civarında olması lazım; herhalde geriye kalan 2.500 $ kralın kasasına veya ülkenin zenginlerine gidiyor…

Diğer arap ülkelerine göre memleket daha temiz. Yine de temizliğe dikkat eden turistlerin, köylerde ve çölde pek mutlu olacağını zannetmiyorum.

Türk kahvemiz orada arap kahvesi olarak sunuluyor. Ama Türk kahvesi dediğiniz zaman da kırılmıyorlar “Yunanistan’da olduğu gibi “bu yunan kahvesidir” diye ukalalık etmiyorlar. Kahveye “Awha” diyorlar. Ama, bizim güneydoğu Anadolu’ da olduğu gibi kaküle/kakule karıştırdıkları için tadı biraz değişik oluyor.

Sade kahveye “Awha sada”,
Orta şekerliye “Awha mazmut”,
Şekerli kahveye ise “Ahwa ziyada” diyorlar.

Böylece benim gibi kahve düşkünlerine küçük bir yardımda bulunmuş olduk…
Ramazan Bayramı’na “Eid Al Fitr” yani Yemek Yeme, fitre bayramı Kurban Bayramı’nın isimi ise “Eid Al Adha” veya “Eid Al Kebir” yani Büyük Bayram adını veriyorlar.

Yemekleri hep bol mezelerle başlıyor. Fakat mezelerinin çoğunda tahin karıştırılmış. Milli yemekleri Mansaf ise ot ve yoğurdun içinde pişirilmiş kuzu etinden oluşuyor. İçkiyi ise ancak büyük otellerde ve restaurantlarda bulabiliyorsunuz.

Amman

Başkent Amman’ın nüfusu üç milyon. Yani Ürdün’ün yarısı burada yaşıyor. Son Filistin ve Irak savaşlarından sonra sekiz yüz bin mülteci de buraya yerleşmiş.

Aslında Amman’da hiçbir şey yok. Evleri bizim Mardin’in evlerini andırıyor, ama Mardin’in silueti Amman’dan çok daha güzel.

Bir küçük arkeoloji müzesi var; müzenin en önemli eseri M.Ö. 1. yy. ile M.S. 1. yy a ait olduğu düşünülen ve 1947’ de bulunan Kumran veya Ölü Deniz yazıtları ki Eski Ahit yani Tevrat’ tan bölümler içermektedirler. Amman kalesinin içinde bir Herkül tapınağının kalıntıları ve aşağı şehirde bir Roma tiyatrosu harabesi var. Lakin bunlar için bile Amman’a gitmeye değmez….

Hicaz Demiryolu

Buna karşılık Osmanlının yaptığı ve türkülere konu olan Hicaz Demiryolu’ nun bir kısmı hala çalışıyor ve durduğumuz bir istasyonda görevliler ilk defa tren yokunu fotoğraflayan bizlere çok şaşırıyorlar.. Sizden 3. resimdeki trenin tekerleklerine bakmanızı istiyorum: ne kadar ilkel.. ve hala öyle kullanıyorlar..